Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
Type: Article
Published: 2022-10-07
Page range: 278-286
Abstract views: 50
PDF downloaded: 2

Hohenbergia ymboreorum (Bromeliaceae): a new green-flowered bromeliad from Bahia, Brazil

Universidade de São Paulo (USP) Piracicaba, São Paulo, CEP 13416-903, Brazil
Universidade Federal do Recôncavo da Bahia (UFRB), Programa de Pós-graduação em Recursos Genéticos Vegetais, Cruz das Almas, Bahia, CEP 44380-000, Brazil
Visiting Professor, Universidade Federal do Recôncavo da Bahia (UFRB), Programa de Pós-graduação em Recursos Genéticos Vegetais, Cruz das Almas, Bahia, CEP 44380-000, Brazil; Centro Universitário Maria Milza (UNIMAM), Governador Mangabeira, Bahia CEP 44380-000, Brazil
Bromelioideae Flora of Bahia Hohenbergia augusta Hohenbergia minor Poales Vitória da Conquista Monocots

Abstract

The authors describe Hohenbergia ymboreorum, a new green-flowered species of Bromeliaceae from Bahia state. The new species was found growing in the municipality of Vitoria da Conquista as a terrestrial in a highland transitional area between Atlantic Forest and Caatinga vegetation. This new species is morphologically related to H. minor and H. augusta, but can be easily distinguished by its sparsely white-lanate inflorescence indument, longer and narrower leaves, smaller flowers, with golden-brown floral bracts not hiding the sepals, and the erect petals. Additionally, the conservation status and phenology are discussed, and a table for morphological comparison with the similar taxa is provided.

References

<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Arruda da Câmara, M. (1810) </span><span lang="en-GB"><em>Dissertação sobre as plantas do Brazil que podem dar linhos proprios para muitos usos da sociedade, e suprir a falta de canhamo</em></span><span lang="en-GB">. Impressão Regia, Rio de Janeiro, pp. 3–7, 13–22.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Bachman, S., Moat, J., Hill, A.W., Torre, J. &amp; Scott, B. (2011) Supporting Red List threat assessments with GeoCAT: geospatial conservation assessment tool. </span><span lang="en-GB"><em>In:</em></span><span lang="en-GB"> Smith, V. &amp; Penev, L. (eds.) e-Infrastructures for data publishing in biodiversity science. </span><span lang="en-GB"><em>ZooKeys</em></span><span lang="en-GB"> 150: 117–126. https://doi.org/10.3897/zookeys.150.2109</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Baracho, G.S. (2003) Revisão taxonômica de </span><span lang="en-GB"><em>Hohenbergia</em></span><span lang="en-GB"> Schult. &amp; Schult.f. subg. </span><span lang="en-GB"><em>Hohenbergia</em></span><span lang="en-GB"> (Bromeliaceae). Dissertation. Universidade Federal de Pernambuco, Recife, 172 pp.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Baker, J.G. (1889) </span><span lang="en-GB"><em>Handbook of the Bromeliaceae</em></span><span lang="en-GB">. Bell &amp; Sons, London, 243 pp. https://doi.org/10.5962/bhl.title.51681</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Benzing, D.H. (2000) </span><span lang="en-GB"><em>Bromeliaceae: Profile of an adaptive radiation</em></span><span lang="en-GB">. Cambridge University Press, Cambridge, 710 pp. https://doi.org/10.1017/CBO9780511565175</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Betancur, J. (1991) </span><span lang="en-GB"><em>Hoenbergia</em></span> <span lang="en-GB"><em>andina</em></span><span lang="en-GB"> (Bromeliaceae), Nueva Especie del Noroccidente de Colombia. </span><span lang="en-GB"><em>Caldasia</em></span><span lang="en-GB"> 16: 425–428.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Bianchi, M.B. &amp; Vesprini, J.L. (2014) Contrasting breeding systems in six species of </span><span lang="en-GB"><em>Tillandsia</em></span><span lang="en-GB"> L. (Bromeliaceae) from woody areas of Santa Fe Province: Argentina. </span><span lang="en-GB"><em>Plant Biosystem</em></span><span lang="en-GB"> 148: 956–964. https://doi.org/10.1080/11263504.2013.806965</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Borgo, M. &amp; Silva,S.M. (2003) Epífitos vasculares em fragmentos de Floresta Ombrófila Mista, Curitiba, Paraná, Brasil. </span><span lang="en-GB"><em>Brazilian Journal of Botany</em></span><span lang="en-GB"> 26: 391–401. https://doi.org/10.1590/S0100-84042003000300012</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Camargo, F.C. (1939) Ananás e abacaxí. </span><span lang="en-GB"><em>Revista de Agricultura</em></span><span lang="en-GB"> 14: 331–338.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Cardona, J., Lara, C. &amp; Ornelas, J.F. (2020) Pollinator divergence and pollination isolation between hybrids with different floral color and morphology in two sympatric </span><span lang="en-GB"><em>Penstemon</em></span><span lang="en-GB"> species. </span><span lang="en-GB"><em>Scientific Reports</em></span><span lang="en-GB"> 10: 8126. https://doi.org/10.1038/s41598-020-64964-8</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Cavalcante, B.P., Silva, M.F., Souza, R.G., Romeiro, D.H.L. &amp; Freire, A.C. (2017) Checklist de Bromeliaceae na Mata do Pilão, um fragmento de Mata Atlântica no Rio Grande do Norte. </span><span lang="en-GB"><em>Carpe Diem: Revista Cultural e Científica</em></span><span lang="en-GB"> 15: 91–104.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Cavalcante, B.P., Silva, M.F., Romeiro, D.H.L. &amp; Freire, A.C. (2018) The Bromeliads of Parque Natural Municipal Dom Nivaldo Monte. </span><span lang="en-GB"><em>Unisanta Bioscience</em></span><span lang="en-GB"> 7: 84–88.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Cavalcante, B.P., Souza, E.H., Versieux, L.M. &amp; Martinelli, A.P. (2020) </span><span lang="en-GB"><em>Hohenbergia ituberaensis</em></span><span lang="en-GB"> (Bromeliaceae): a new white-flowered species from Bahia, Brazil. </span><span lang="en-GB"><em>Phytotaxa</em></span><span lang="en-GB"> 439: 119–126. https://doi.org/10.11646/phytotaxa.439.2.2</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Cavalcante, B.P, Silva, K.R., Pereira, M.L.A., Souza, E.H., Versieux, L.M. &amp; Martinelli, A.P. (2021) Establishment of the </span><span lang="en-GB"><em>Hohenbergia</em></span><span lang="en-GB"> capitata complex (Bromeliaceae) with notes on leaf anatomy and description of an endangered new species. </span><span lang="en-GB"><em>Phytotaxa</em></span><span lang="en-GB"> 518: 196–208. https://doi.org/10.11646/phytotaxa.518.3.2</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Cavalcante, B.P., Souza, E.H., Williams, J.H., Versieux, L.M. (2019) Reproductive systems and post-pollination barriers between two closely related eu-bromelioids (Bromeliaceae) in the Atlantic Forest of Brazil. </span><span lang="en-GB"><em>Botanical Journal of the Linnean Society</em></span><span lang="en-GB"> 192: 828–839.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB"> https://doi.org/10.1093/botlinnean/boz101</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Convention on Biological Diversity (1993) Article 9. Available from: </span><span lang="en-GB"><em>The Secretariat of the Convention on Biological Diversity website</em></span><span lang="en-GB">.Available from: https://www.cbd.int/ (accessed 6 December 2021).</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Canela, M.B.F. &amp; Sazima, M. (2003) </span><span lang="en-GB"><em>Aechmea pectinata</em></span><span lang="en-GB">: A Hummingbird-dependent bromeliad with inconspicuous flowers from the rainforest in south-eastern Brazil. </span><span lang="en-GB"><em>Annals of Botany</em></span><span lang="en-GB"> 92: 731–737. https://doi.org/10.1093/aob/mcg192</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Fidalgo, O. &amp; Bononi, V.L.R. (1984) </span><span lang="en-GB"><em>Técnicas de coleta, preservação e herborização de material botânico</em></span><span lang="en-GB">, Manual n° 4. Instituto de Botânica, São Paulo, 62 pp.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Fischer, E.A. &amp; Araujo, A.C. (1995) Spatial Organization of a Bromeliad Community in the Atlantic Rainforest, South-Eastern Spatial organization of a bromeliad community in the Atlantic rainforest, south-eastern Brazil. </span><span lang="en-GB"><em>Journal of Tropical Ecology</em></span><span lang="en-GB"> 11: 559–567. https://doi.org/10.1017/S0266467400009123</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Gaudichaud-Beaupré, C. (1843)</span><span lang="en-GB"><em> Voyage autour du monde exécuté pendant les années 1836 et 1837 sur la corvette la Bonite, commendée par M. Vaillant... </em></span><span lang="en-GB">Botanique. Atlas. Arthur Bertrand, Paris, 155 pp.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Givnish, T.J., Barfuss, M.H.J., Ee, B.V., Riina, R., Schulte, K., Horres, R., Gonsiska, P.A., Jabaily, R.S., Crayn, D.M., Smith, J.A.C., Winter, K., Brown, G.K., Evans, T.M., Holst, B.K., Luther, H., Till, W., Zizka, G., Berry, P.E. &amp; Sytsma, K.J. (2011) Phylogeny, adaptive radiation, and historical biogeography in Bromeliaceae: insights from an eight-locus plastid phylogeny. </span><span lang="en-GB"><em>American Journal of Botany</em></span><span lang="en-GB"> 98: 872–895. https://doi.org/10.3732/ajb.1000059</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Givnish, T.F., Barfuss, M.H.J., Van Ee, B., Riina, R., Schulte, K., Horres, H., Gonsiska, P.A., Jabaily, R.S., Crayn, D.M., Smith, J.A.C., Winter, K., Brown, G.K., Evans, T.M., Holst, B.K., Luther, H., Till, W., Zizka, G., Berry, P.E. &amp; Sytsma, K.J. (2014) Adaptive radiation, correlated and contingent evolution, and net species diversification in Bromeliaceae. </span><span lang="en-GB"><em>Molecular Phylogenetics and Evolution</em></span><span lang="en-GB"> 71: 55–78. https://doi.org/10.1016/j.ympev.2013.10.010</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Gouda, E.J., Butcher, D. &amp; Gouda, C.S. (2020 [continuously updated]) </span><span lang="en-GB"><em>Encyclopaedia of Bromeliads</em></span><span lang="en-GB">, Version 4. University Botanic Gardens, Utrecht. Available from: http://bromeliad.nl/encyclopedia/ (accessed 6 December 2021)</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Hawksworth, D.L. (2010) </span><span lang="en-GB"><em>Terms used in bionomenclature, the name of organisms (and plant communities)</em></span><span lang="en-GB">. Global Biodiversity Information Facility, Copenhagen, 215 pp.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">IUCN (2020) The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2020 [online]. Available from: http://www.iucnredlist.org (accessed 6 December 2021).</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Kaehler, M., Varassin, I.G. &amp; Goldenberg, R. (2005) Polinização em uma comunidade de bromélias em Floresta Atlântica Alto-montana no Estado do Paraná, Brasil. </span><span lang="en-GB"><em>Brazilian Journal of Botany</em></span><span lang="en-GB"> 4: 219–228. https://doi.org/10.1590/S0100-84042005000200003</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Leal, R.L.B., Moreira, M.M., Pinto, A.R., Ferreira, J.O., Rodriguez-Girones, M. &amp; Freitas, L. (2020) Temporal changes in the most effective pollinator of a bromeliad pollinated by bees and hummingbirds. </span><span lang="en-GB"><em>PeerJ</em></span><span lang="en-GB"> 8: e8836. https://doi.org/10.7717/peerj.8836 </span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Leme, E.M.C. (2008) Two new sympatric </span><span lang="en-GB"><em>Cryptanthus</em></span><span lang="en-GB"> species. </span><span lang="en-GB"><em>The Cryptanthus Society Journal</em></span><span lang="en-GB"> 17: 86–90. </span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Leme, E.M.C. (2003) Two New Species of </span><span lang="en-GB"><em>Hohenbergia</em></span><span lang="en-GB"> from Bahai, Brazil. </span><span lang="en-GB"><em>Journal of the Bromeliad Society</em></span><span lang="en-GB"> 53: 169–177. </span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Leodegario, M.M., Cavalcante, B.P., Aona, L.Y.S., Wanderley, M.G.L., Souza, F.V.D. &amp; Souza, E.H. (2021) Unexpected finds in Bahia: first records of five species of </span><span lang="en-GB"><em>Tillandsia</em></span><span lang="en-GB"> L. (Bromeliaceae). </span><span lang="en-GB"><em>Check List, Journal of species list and distribution</em></span><span lang="en-GB"> 17: 13–20. https://doi.org/10.15560/17.1.13</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Lindley, J. (1827) </span><span lang="en-GB"><em>Billbergia iridifolia</em></span><span lang="en-GB">. Drooping </span><span lang="en-GB"><em>Billbergia</em></span><span lang="en-GB">. Hexandria Monogynia. </span><span lang="en-GB"><em>Edwards’s Botanical Register</em></span><span lang="en-GB"> 13: 1068.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Linnaeus, C. von (1753) </span><span lang="en-GB"><em>Species Plantarum</em></span><span lang="en-GB">. Impensis Laurentii Salvii, Stockholm, 560 pp. https://doi.org/10.5962/bhl.title.669</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Martinelli, G., Vieira, C.M., Gonzalez, M., Leitman, P., Piratininga, A., Costa, A.F. &amp; Forzza, R.C. (2008) Bromeliaceae da Mata Atlântica Brasileira: Lista de Espécies, Distribuição E Conservação. </span><span lang="en-GB"><em>Rodriguésia</em></span><span lang="en-GB"> 59: 209–258. https://doi.org/10.1590/2175-7860200859114</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Mez, C. (1891) Bromeliaceae. </span><span lang="en-GB"><em>In</em></span><span lang="en-GB">: Martius, C.F.P. von, Eichler, A.W. &amp; Urban, I. (eds.)</span><span lang="en-GB"><em> Flora Brasiliensis </em></span><span lang="en-GB">3 (3). F. Fleischer, Leipzig, pp. 173–280.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Morren, E. (1873) </span><span lang="en-GB"><em>Catalogue de Bromeliacées cultivées au Jardin Botanique de l’Universite de Liège</em></span><span lang="en-GB">. Imprimerie C. Annoot-Braeckman, Liège. 17 pp.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Nees, E. &amp; Martius, C.F.P. von, (1823) Beitrag zur Flora Brasiliens. </span><span lang="en-GB"><em>Nova Acta Fysico-Medica Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Naturae Curiosorum</em></span><span lang="en-GB"> 11: 16–17. </span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Neves, B., Kessous, I.M., Moura, R.L., Couto, D.R., Zanella, C.M., Antonelli, A., Bacon, C.D., Salgueiro, F. &amp; Costa, A.F. (2021) Pollinators drive floral evolution in an Atlantic Forest genus. </span><span lang="en-GB"><em>AoB Plants</em></span><span lang="en-GB"> 12: 1–12. https://doi.org/10.1093/aobpla/plaa046</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Pereira, E. (1972) Species novae in Brasilia Bromeliacearum – IV. </span><span lang="en-GB"><em>Bradea</em></span><span lang="en-GB"> 1: 273–284.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Prefeitura Municipal de Vitória da Consquista (2012) </span><span lang="en-GB"><em>Primeiros habitantes.</em></span><span lang="en-GB"> Available from: https://www.pmvc.ba.gov.br/primeiros-habitantes/ (accessed 6 December 2021).</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Scharf, U. &amp; Gouda, E.J. (2008) Bringing Bromeliaceae back to homeland botany. </span><span lang="en-GB"><em>Journal of the Bromeliad Society </em></span><span lang="en-GB">58: 123–129.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Schultes, J.A. &amp; Schultes, J.H. (1830) </span><span lang="en-GB"><em>Systema Vegetabilium</em></span><span lang="en-GB"> 7: 1193–1287. </span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Silvestro, D., Zizka, G. &amp; Schulte, K. (2014) Disentangling the effects of key innovations on the diversification of Bromelioideae (Bromeliaceae). </span><span lang="en-GB"><em>Evolution</em></span><span lang="en-GB"> 68: 163–175. https://doi.org/10.1111/evo.12236</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Siqueira-Filho, J.A. &amp; Leme, E.M.C. (eds.) (2006) </span><span lang="en-GB"><em>Fragments of the Atlantic Forest of Northeast Brazil, biodiversity, conservation and the bromeliads</em></span><span lang="en-GB">, Andrea Jakobsson Estúdio, Rio de Janeiro.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Smith, L.B. &amp; Downs, R.J. (1979) Bromelioideae (Bromeliaceae). </span><span lang="en-GB"><em>Flora Neotropica Monograph</em></span><span lang="en-GB"> 14: 1493–2142.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Smith, L.B. (1955) The Bromeliaceae of Brazil. </span><span lang="en-GB"><em>Smithsonian Miscellaneous Collections</em></span><span lang="en-GB"> 126: 1–290.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Smith, L.B. (1940) Studies in the Bromeliaceae XI. </span><span lang="en-GB"><em>Contributions from the Gray Herbarium of Harvard University</em></span><span lang="en-GB"> 129: 31–35. https://doi.org/10.5962/p.336237</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Souza, E.H., Carvalho, A.J.A., Gama, E.V.S., Hora Neto, A.R. &amp; Aona, L.Y.S.</span> <span lang="en-GB">(2021a). Macambiras e espécies simpátricas da Serra do Jatobá, Milagres, Bahia. </span><span lang="en-GB"><em>Revista Macambira</em></span><span lang="en-GB"> 5: 1–15. https://doi.org/10.35642/rm.v5i1.563</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Souza, E.H., Leodegario, M.M., Aona, L.Y.S., Souza, F.V.D. &amp; Leme, E.M.C.</span> <span lang="en-GB">(2021b) </span><span lang="en-GB"><em>Tillandsia oliveirae</em></span><span lang="en-GB"> (Bromeliaceae): a new species from an inselberg in Bahia, Brazil. </span><span lang="en-GB"><em>Phytotaxa</em></span><span lang="en-GB"> 527: 60–66. https://doi.org/10.11646/phytotaxa.527.1.6</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Thiers, B.M. (2021 [cont. updated]) </span><span lang="en-GB"><em>Index Herbariorum.</em></span><span lang="en-GB"> New York Botanical Garden. Available from: http://sweetgum.nybg.org/science/ih/ (accessed 6 December 2021).</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Tomaz, E.C. &amp; Versieux, L.M. (2019) Bromeliaceae from Rio Grande do Norte State, Northeastern Brazil. </span><span lang="en-GB"><em>Phytotaxa</em></span><span lang="en-GB"> 422: 113–143. https://doi.org/10.11646/phytotaxa.422.2.1</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Turland, N.J., Wiersema, J.H., Barrie, F.R., Greuter, W., Hawksworth, D.L., Herendeen, P.S., Knapp, S., Kusber, W.-H., Li, D.-Z., Marhold, K., May, T.W., McNeill, J., Monro, A.M., Prado, J., Price, M.J. &amp; Smith, G.F. (2018) </span><span lang="en-GB"><em>International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (Shenzhen Code) adopted by the Nineteenth International Botanical Congress Shenzhen, China, July 2017.</em></span><span lang="en-GB"> Regnum Vegetabile 159. Glashütten: Koeltz Botanical Books. https://doi.org/10.12705/Code.2018</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Ule, E. (1908) Beiträge zur Flora von Bahia. I. </span><span lang="en-GB"><em>Botanische Jahrbücher für Systematik, Planzengeschichte und Pflanzengeographie</em></span><span lang="en-GB"> 42: 191–238.</span></span></span></span></p>
<p align="justify"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">Versieux, L.M. &amp; Wendt, T. (2007) Bromeliaceae diversity and conservation in Minas Gerais state, Brazil. </span><span lang="en-GB"><em>Biodiversity and Conservation</em></span><span lang="en-GB"> 16: 2989–3009. https://doi.org/10.1007/s10531-007-9157-7</span></span></span></span></p>